HET PROCES IN DE MEDIA
Afgelopen zaterdagochtend las ik het onvolprezen Noord-Hollands Dagblad waarin de advocaten van Rob Scholte (waarschijnlijk) de vermoorde onschuld als stijlfiguur hanteerden in hun reactie op de conservatoire beslagen die de gemeente Den Helder ten laste van hem hebben gelegd. Gisteravond laafde ik mij aan het programma Onze Boerderij waarin Yvon terugkeerde bij Boer Frans om te vragen hoe het met hem ging nadat hij enkele maanden daarvoor – om hoge boetes te voorkomen – een groot percentage van zijn veestapel – zelf! – naar het slachthuis had gebracht. Twee trotse mannen met elk een eigen opvatting over hetgeen de overheid vermag.
Bij boer Frans dacht ik aan het prachtige Het Proces, het beroemde boek van Franz Kafka uit 1912. Net als Josef K. moet Frans zich hebben gewaand in een absurde wereld waar hij geconfronteerd wordt met een almachtige en onbetrouwbare overheid. Nadat boer Frans had gedaan waartoe de overheid hem had gedwongen, bleek later dat dit helemaal niet had gehoeven: hij had slechts afscheid hoeven te nemen van een (veel) kleiner deel van zijn veestapel. Gevolgen: ten minste € 150.000 schade en weer tien jaar bouwen aan herstel van zijn bedrijf. Dit, in de wetenschap dat de overheid in de toekomst weer andere besluiten gaat nemen.
Vooropgesteld: ik ken de casus niet goed, maar duidelijk is wel dat de overheid haar publiekrechtelijke taak (zorgvuldige besluitvorming en doordacht handhaven) hier niet goed vervulde. Dat zal Rob Scholte ook hebben gedacht over de gemeente Den Helder. Een schitterend gevecht, dat is het zeker, maar zoals bij veel gevechten lijken trots en verkeerde koppigheid de belangrijkste raadgevers. Ook hier ken ik de casus niet goed, maar de gemeente handelde als eigenaar van een pand: civielrechtelijk dus. Dat betekent niet dat de gemeente zich niet meer bewust hoeft te zijn van haar bijzondere positie en dat zij deze leidraad zonder meer mag verlaten, maar het ligt wel anders.
Rob Scholte zal geen gedweeë (ex-) huurder zijn en ik vermoed dat hij “het spel” tot het uiterste heeft gespeeld. Dat zal de gemeente ertoe hebben gebracht om – teneinde verhaal van de blijkbaar hoog opgelopen kosten te verzekeren – conservatoir beslag te leggen op alle zaken in het voormalige pand van Scholte. Dat leidde tot het artikel in de krant, waarin zijn advocaten hun afschuw uitspraken over de gang van zaken.
De advocaten weten hopelijk wel beter. Conservatoire beslagen leggen is gemakkelijk; beslagen opheffen is lastig, maar niet onmogelijk. Ongebreideld machtsvertoon van crediteuren – ook van de overheid – kan worden afgestraft door de rechter. Conservatoire beslagen moeten proportioneel zijn: een miljoenencollectie beslaan voor een vordering van 170.000 Euro? Dat lijkt inderdaad buitenproportioneel en de zaak is rijp voor een zoveelste gang naar de rechter (en niet naar de krant). De Trias Politica is er niet voor niets.
Wordt u geconfronteerd met een almachtige overheid en wilt u voorkomen dat het kafkaësk wordt? Wordt u geconfronteerd met buitenproportionele conservatoire maatregelen?
Wij gaan de strijd graag aan.
